Wat is een smart city en hoe werkt het precies?

Technologie heeft de wereld grondig veranderd en die evolutie lijkt niet te stoppen. Overal ter wereld duiken ook smart cities op en ook in België winnen ze stap voor stap terrein.

Wat is een smart city?

Een smart city is een gemeente waarin alle mogelijke technologische oplossingen samenkomen om het leven van bewoners te faciliteren. Duurzaamheid is een belangrijke dimensie voor de meeste smart cities. Zes belangrijke doelstellingen liggen aan de basis van een smart city:

• Mobiliteit
  Mobiliteit is in vele steden een bron van ergernis. Files, vertragingen, … veel burgers haten het om iedere ochtend en avond te moeten pendelen. Hoe groter een stad wordt, des te vaker het verkeer in de knoop komt te liggen. Duurzaam transport is dan ook een belangrijk uitgangspunt van iedere smart city. Burgers delen bijvoorbeeld fietsen en er zijn ook meer dan voldoende fietspaden om zonder kleerscheuren naar het werk te rijden. Aangezien de meeste apparaten met elkaar verbonden zijn, wordt het gemakkelijker om te voorspellen waar filevorming mogelijk is. Het openbaar vervoer verloopt efficiënter en meer op maat van de pendelaars. Transport is bovendien elektrisch. Het resultaat? Pendelaars komen sneller op hun bestemming aan, de lucht in een smart city is veel gezonder om in te ademen, en er is ook veel minder geluidsoverlast dan in een gemiddelde stad.
• Milieu
  Het milieu vormt vaak een rode draad doorheen het opzet van een smart city. Ieder aspect in het leven van de burgers moet efficiënter verlopen, maar tegelijkertijd moet de focus ook op duurzame energie liggen. Slimme gebouwen stoten minder uit, er wordt aanzienlijk minder afval geproduceerd en op waterverbruik wordt fors bespaard. Ook typisch voor een smart city is de aanwezigheid van groene zones waar mensen uit de alledaagse drukte ontsnappen om even tot rust te komen.
• Lokale economie
  Uiteraard ligt de nadruk in een smart city op lokale handel. Dat is niet alleen positief voor de werkzekerheid in de stad, ook de impact op het milieu wordt beperkt. Productie is ook goedkoper aangezien slimme steden efficiënter met energie en water omgaan. Op die manier is een smart city een centrum voor innovatie.
• Digitalisering
  Ook het beleid en de administratie van een slimme stad zijn volledig gedigitaliseerd. Zo is de lokale overheid altijd transparant over het gebruik van persoonlijke gegevens. Om een smart city optimaal te laten functioneren, doen immers heel wat data de ronde. Ieder aspect is volledig gedigitaliseerd en online diensten maken het leven van burgers gemakkelijker. Ook in het beleid zelf hebben de bewoners van een smart city een duidelijke stem.
• Welzijn en veiligheid
  Een logisch gevolg van alles wat we tot hiertoe al hebben opgesomd? De levenskwaliteit in een slimme stad is van een veel hoger niveau dan in klassieke steden. Door de nadruk te leggen op het verbeteren van de samenleving, worden de gezondheidszorg, het welzijn en de veiligheid van de burgers geoptimaliseerd. Met camera’s wordt bijvoorbeeld de doorstroming van mensen op openbare plaatsen geanalyseerd. Hierdoor kan de beveiliging van burgers efficiënter worden geregeld. Een ander voorbeeld: dankzij applicaties weet je bijvoorbeeld altijd waar zich een dokter of een ziekenhuis in de buurt bevindt.
• Burgerparticipatie
  Zou het niet logisch zijn dat je als burger mee mag timmeren aan de stad van de toekomst? Aangezien smart cities in functie van burgers gebouwd zijn, mogen bewoners actief nadenken over ideeën die het functioneren van de stad zullen verbeteren.

Hoe bouw je een slimme stad?

Een slimme stad gaat de meeste van die oplossingen ook niet te ver zoeken. Zo zijn er heel wat startups in de stad zelf of in de nabije omgeving, die de juiste technologie hebben. Dat is niet alleen goed voor de economie, die lokale startups zijn ook veel meer begaan met het welzijn in de stad. Ze staan bijgevolg veel dichter bij de gebruikers van hun technologie.

Steden kunnen de ontwikkeling van technologie ook zelf in de hand werken door nieuwe bedrijvenparken te bouwen. Hier komen kleine en grote ondernemingen met elkaar in contact. Natuurlijk moet de stad ook over de beste infrastructuur beschikken om dat soort ondernemingen aan te trekken.

Een slimme stad optimaliseert ook de communicatie met burgers. Via alle mogelijke kanalen worden ze geïnformeerd over initiatieven die hen kunnen helpen. Dat kan via gespecialiseerde applicaties. Bijvoorbeeld, een app die weergeeft waar mensen buiten de stad gratis kunnen parkeren of waar ze laadpalen voor hun elektrische wagen vinden.

Een andere mogelijkheid is het plaatsen van panelen die bewoners verbinden door hen op de hoogte te houden van evenementen in de stad. Ook de sociale media worden door slimme steden optimaal gebruikt om met burgers te communiceren. Tot slot heeft een smart city ook overal camera’s hangen. Niet om de bevolking te bespieden uiteraard, maar wel om aan de hand van data allerlei factoren zoals veiligheid en mobiliteit te verbeteren.

Wat zijn smart cities in België?

Ook in ons land nemen steden initiatieven om een echte smart city te worden. Een paar voorbeelden van toepassingen die het dagelijkse leven van burgers vereenvoudigen:

1. In Brussel mogen bewoners met de applicatie Fix My Street incidenten, schade of zwerfvuil in de straten van de stad signaleren, zodat zo snel mogelijk kan worden ingegrepen.
2. De stad Antwerpen heeft sensoren in vuilnisbakken en in waterleidingen geplaatst, zodat de reinigingsdiensten exact weten wanneer een vuilbak moet worden geledigd. Ook de waterkwaliteit wordt grondig in de gaten gehouden.
3. De bewoners van Namen genieten vooral van een verbeterde mobiliteit dankzij het inzetten van slimme bushokjes. De panelen geven nauwkeurig de verkeerssituatie weer en hoe lang ze moeten wachten voor hun bus zal aankomen. Pendelaars kunnen deze informatie ook via hun smartphone raadplegen, zodat ze hun reisweg beter kunnen plannen. Zelfs de GPS van auto’s kan van deze informatie gebruik maken, zodat chauffeurs eventueel een andere route kunnen nemen.
4. Zowat alle belangrijke steden in België bieden intussen alternatieve vervoermiddelen aan voor pendelaars die zich moeten verplaatsen. Dat gaat van de klassieke fietsen om te delen tot een elektrische step. Dat is niet alleen de beste manier om je supersnel te verplaatsen, het is ook goed voor het milieu.