Een business plan opstellen: zo doe je dat

Het allerbelangrijkste heb je al, namelijk een innovatief idee voor je onderneming of zaak. Nu komt het erop aan om dat idee uit te werken in een gestructureerd plan. Zodat je er daarna keihard tegenaan kan gaan om dat waar te maken. Dat doe je met behulp van een business plan en een financieel plan. Een business plan wordt ook wel ondernemingsplan genoemd en is een strategische uiteenzetting waarmee je de haalbaarheid van je idee aantoont.

Het moet onder andere de doelstellingen van je onderneming bevatten en de strategie die je zal hanteren om die doelen te behalen.Een business plan dwingt je om grondig na te denken over de verschillende aspecten van je bedrijf zodat je de bank of potentiële investeerders kan overtuigen.

Wat mag er zeker niet ontbreken in je business plan?

Een goed business plan bevat een aantal basiselementen:

1. Een beschrijving van je product of dienst
2. Je bedrijfsgegevens
3. Je missie en visie
4. Een marktanalyse
5. Een marketingplan
6. Een financieel plan

Dat betekent dus dat je jezelf een aantal kritische vragen zal moeten stellen over je nieuwe onderneming. Volgende vragen zetten je alvast op weg om je business plan op te stellen. Wees echter realistisch en vul het plan waarheidsgetrouw in, niet gebaseerd op jouw droomscenario.

1. Waarom kies ik voor deze onderneming?

Een diepgaande filosofische vraag die je ook – en vooral – als ondernemer moet stellen. Ze peilt immers naar het bestaansrecht van je bedrijf. Waarom bestaat jouw onderneming? Wat zijn jouw drijfveren? Wat is de meerwaarde van jouw product of dienst?

Deze vragen zetten je waardepropositie bij het opstellen van je business plan scherp: je moet met andere woorden ontdekken waarom een klant voor jou kiest en niet voor je concurrent. Denk ook even na over de markt waarin je actief wil zijn en welke producten of diensten je precies gaat aanbieden. Het spreekt voor zich dat je daar gaat moeten onderscheiden.

2. Wie is mijn doelgroep?

Lever je aan personen of bedrijven? Mannen of vrouwen? Ouderen of jongeren? In eigen streek, in het hele land of meteen flink internationaal? Als je weet wie je klant is, kan je doelgroep(en) bepalen. In andere woorden: je gaat de markt segmenteren.

Vervolgens moet je ook de behoeften van je klanten bepalen. Waar hebben ze nood aan? Wat kan jij hen bieden? Wat is hun koopkracht en bestedingspatroon? Kan je hun aankoopgedrag beïnvloeden?

Andere belangrijke elementen zijn klantentrouw en service. Hoe zal je de klant aan je binden? Hoe wil je zijn of haar tevredenheid meten? En wat doe je met klachten?

3. Marketingstrategie: Hoe kom ik in contact met klanten?

Je mag dan wel een uitstekend product of geweldige dienst hebben, als je je doelgroep niet bereikt, heb je daar weinig aan. Een zelfstandig ondernemer moet van vele markten thuis zijn en dus ook over de nodige marketingkennis beschikken. Denk even na over je verkoopkanalen. Beschrijf je marketing- en distributiestrategie. Hoe bereik je klanten en hou je hen op de hoogte van je aanbod? Online en offline. De fysieke locatie en de uitstraling van je onderneming/zaak is ook belangrijk. Wat is het imago van je bedrijf? De naam? Welke bedrijfscultuur wil je? Heb je een huisstijl?

4. Klantenrelaties: Hoe ga ik om met klanten?

De volgende stap nadat je klanten binnengehaald hebt, is nagaan hoe je ze aan jouw merk gaat binden. Een klant die tevreden is over jouw product of dienst, kan je inzetten als ambassadeur van jouw merk. Denk dus goed na over je klantenrelaties. Hoe investeer je in klantenrelaties? Een klant die zich comfortabel voelt bij jou, zal sneller terugkeren en misschien wel nieuwe klanten meebrengen. Heb je al een groot klantenbestand? Prima! Dan kan je ook hier weer segmenteren.

Iemand die regelmatig groot inkoopt, wil je wellicht anders benaderen dan klanten die maar één product van je nodig hebben. Hoe garandeer je kwaliteit voor iedereen?

5. Organisatiestructuur: Met welke partners ga ik samenwerken?

Samen sterker. Dat geldt zeker ook voor ondernemers. Om je business te laten bloeien, werk je met partners. Overdenk je netwerk. Wie wil jij als partner? En welke zijn cruciaal voor je activiteiten? Betalingsvoorwaarden, service, imago, kwaliteit, leveringsvoorwaarden… : houd met al deze elementen rekening.

6. Wat is jouw USP (Unique Selling Proposition)?

Je leest het op de eerste pagina van elk business handboek: een zaak is gericht op het toevoegen van waarde. Hoe zorg je er dus voor dat je businessmodel werkt? In deze stap overweeg je zaken als productie, marketing en verkoop. Plannen hoort er ook bij. Plan de werkweek van je personeel en zorg voor duidelijkheid over wie wat doet. Elke activiteit gaat waarde toevoegen aan de kwaliteit van je product.

Zet je USP ook in voor je marketing en profileer het als de beste oplossing voor het probleem van jouw klant. Spendeer dus voldoende tijd aan het bepalen wat jouw USP is en hoe je het kenbaar kan maken aan je doelgroep.

7. Benodigdheden: Wat heb ik nodig?

Met welke middelen ga je je klant bedienen? En dat mag je gerust ruimer zien dan alleen maar geld. Het kan gaan om fysieke zaken als machines, computers of een kantoor, mensen of intellectuele middelen zoals een patent of een merk. Je kernmiddelen zullen waarde creëren, waarmee je uiteindelijk ook inkomsten genereert.

8. Financiële gegevens: Wat zijn mijn kosten?

Beschrijf alle structurele kosten die je model laten werken, zowel de vaste als de variabele kosten. Als alle voorgaande stappen goed zijn uitgedacht, moet je hier vrij eenvoudig zicht op krijgen. Je kan deze bouwsteen ook gebruiken om te besparen of van schaalvoordelen te genieten.

9. Financiële gegevens: Wat zijn mijn inkomsten?

Inkomsten en uitgaven zijn uiteraard een belangrijk punt om een onderneming te starten die ook financieel haalbaar is. Als je businessmodel werkt, maak je omzet. Punt. Probeer zo gedetailleerd na te gaan waar die omzet precies vandaan komt. Hoe scherper je dat ziet, hoe beter je bent voorbereid op veranderingen. Bereken hoeveel omzet elk product en elke dienst oplevert. Maak gerust ook een einddoel per kwartaal of per jaar. Zo weet je hoeveel klanten je moet bereiken om winst te maken, welke prijs je moet vragen, enz….

Er bestaan online verschillende tools die je kunnen helpen met het opstellen van een business plan. Bekijk bijvoorbeeld zeker het business model canvas, een visuele voorstelling van jouw bedrijf waarin je de belangrijkste zaken kan aanbrengen. Ook via de website van het Agentschap Innoveren en OndernemenNieuw venster vind je heel wat hulpmiddelen.

En dat is niet alles: je geniet van veilige hosting op de Belgische Proximus-servers, je krijgt een eigen domeinnaam en een professioneel e-mailadres en we geven er een Google MyBusiness-pagina en -account bovenop!