Zo is uw bedrijf veerkrachtig tijdens en na cyberaanvallen

Evolutie van de cybersecurity-strategie

In vergelijking met vroeger hebben meer en meer bedrijven een hoger maturiteitsniveau voor het beperken en voorkomen van cyberdreigingen. In plaats van te bekijken hoe ze zich kunnen beschermen, zijn organisaties zich tegenwoordig meer bewust van welke gevaren een cyberaanval inhoudt, en wat ze moeten doen om hun business zo efficiënt mogelijk weer op kruissnelheid te krijgen, als het ooit misloopt. “Er is duidelijk een evolutie aan de gang, we zien dat ook bij onze klanten”, zegt Wouter Vandenbussche, Product Owner Cybersecurity bij Proximus.

“Bedrijven waren vroeger al tevreden wanneer ze toegang hadden tot een antivirus-oplossing en een firewall. Gelukkig gaan ze daar vandaag een stuk verder in. Ze weten beter wie ze moeten informeren en contacteren in het geval van een incident, waar hun cruciale gegevens en back-ups staan, of ze al dan niet een persbericht moeten uitsturen enzovoort.” Organisaties die nog niet zo ver staan en hun cyberstrategie willen versterken, starten best met het in kaart brengen van hun digitale voetafdruk. Denk aan: bedrijfsnetwerken, servers, cloud-opslag, mobiele apparaten, sociale media enzovoort.

Digitale voetafdruk

“Dikwijls weten ondernemingen niet voor honderd procent waar al hun informatie staat, wie er toegang toe heeft, over welke informatie ze beschikken of wat bepaalde toestellen en systemen allemaal kunnen”, ervaart Wouter.

“Dat is ook het eerste dat we doen bij nieuwe klanten: we brengen hun digitale omgeving in kaart, registreren waar ze al sterk in staan en doen aanbevelingen over wat er nog kan verbeteren om hun cyberweerbaarheid te vergroten en het risico op incidenten te verkleinen. We leggen hierbij steeds meer de nadruk op wat ze kunnen doen om de impact van een aanval op hun organisatie te verkleinen, ook wel bekend als de cyberveerkracht.”

Het is niet omdat een bedrijf drie jaar geleden geïnvesteerd heeft in cybersecurity dat het nu nog steeds beveiligd is.

Wouter Vandenbussche, Product Owner Cybersecurity bij Proximus

Draaiboek bepalen

Daarna worden in samenspraak de digitale kroonjuwelen én de kritieke punten in het digitale deel van de organisatie gedefinieerd. Zo wordt er bijvoorbeeld bekeken hoe ernstig het is, mocht er een bepaalde applicatie uitvallen of als er cruciale gegevens of patenten worden gestolen. Vervolgens kunnen bedrijfskritische activa extra beveiligd worden zodat incidenten zoveel mogelijk geïsoleerd gebeuren en de kans dat het hele bedrijf platligt, verkleint.

Voor de cyberveerkracht is het belangrijk dat er een draaiboek ontwikkeld wordt. Zo weet de onderneming perfect wat ze moet doen om de impact van een geslaagde aanval te beperken en de belangrijkste processen en gegevens van de organisatie beschikbaar te houden of zo snel mogelijk te herstellen.

Security monitoring

Een organisatie moet uiteraard ook in staat zijn om incidenten snel te kunnen ontdekken als deze plaatsvinden. Zo kan het draaiboek in werking gesteld worden. Dit is het domein van security monitoring.

Opmars van smishing

Het niveau van cyberweerbaarheid en veerkracht op peil houden, is voor organisaties bovendien een proces dat nooit afgerond is. Het moet voortdurend geactualiseerd en bijgestuurd worden. “Continu merken we dat hackers nieuwe creatieve manieren gebruiken bij hun aanvallen”, vertelt Wouter. “Er is momenteel bijvoorbeeld een grote opmars van smishing, waarbij hackers misleidende sms- of WhatsApp-berichten berichten versturen om informatie of toegang tot bedrijfssystemen te bemachtigen.”

Jaarlijks cyberweerbaarheid en veerkracht evalueren

Hackers hebben bovendien toegang tot dezelfde technologieën als bedrijven. Ze richten zich onder meer ook tot artificiële intelligentie en machine learning om hun aanvallen te automatiseren. “Het is een constant haasje-over-proces tussen hackers die steeds nieuwe methodes uitproberen om hun slag te slaan en up-to-date security bij de bedrijven. Ondernemingen moeten dus mee-evolueren en minstens jaarlijks hun securitymaatregelen herbekijken en waar nodig bijsturen of uitbreiden. Hieronder valt ook het draaiboek testen, bijvoorbeeld door een jaarlijkse disaster recovery oefening uit te voeren”, meent Wouter.

“Op sommige vlakken zou je dit kunnen vergelijken met een brandverzekering: ook daar is het nodig om regelmatig opnieuw te bekijken waarvoor je verzekerd bent en of dat nog steeds voldoende is. Daarnaast moet je regelmatig een brandoefening doen en de brandmelders testen. Het is niet omdat een bedrijf drie jaar geleden geïnvesteerd heeft in cybersecurity dat het jarenlang safe zit.”

Security-infrastructure

Wouter raadt aan dat bedrijven hun security-infrastructuur optimaal en efficiënt gebruiken: “Klanten kopen vaak mooie infrastructuur en gebruiken maar een fractie van de functionaliteiten ervan. Multi-factor authenticatie wordt bijvoorbeeld in sommige firewalls standaard aangeboden, maar die functionaliteit staat vaak niet aan.”

Wouter Vandenbussche, Product Owner Cybersecurity bij Proximus

De mens: de zwakste schakel

Vaak blijft de mens binnen cybersecurity de zwakste schakel. Onachtzame werknemers die op een malafide link klikken of reageren op een vals bericht, bieden hackers vaak onbedoeld toegang tot data en systemen. Dat vereist zowel technische als menselijke oplossingen: “Technisch moeten beveiligingsoplossingen maximaal voorkomen dat dergelijke valse mails en links tot bij de medewerkers van een bedrijf geraken”, adviseert Wouter. “Daarnaast kunnen ook bewustwordingscampagnes helpen. Denk bijvoorbeeld aan cybersecuritytrainingen voor het personeel. Of gesimuleerde cyberaanvallen.”

Cybersecuritymaturiteit meten

Wouter bekijkt cyberweerbaarheid en veerkracht tot slot als een cirkel. Daarbij moeten bedrijven voortdurend evalueren wat er potentieel kan gebeuren, hoe ze beveiligd zijn en wat ze moeten doen bij welk type incident. “Ze kunnen zichzelf voortdurend verbeteren en versterken. Wij meten bijvoorbeeld de cybermaturiteit van bedrijven op een schaal van vijf. Stapsgewijs kunnen klanten dan doorgroeien naar een hoger, volwassener niveau. Dat gebeurt uiteraard in samenspraak, want streven naar het maximumniveau vereist veel tijd, materiaal en middelen. Uiteindelijk bereiken we een werkbare oplossing, op maat van klantennoden.”